1480093f4SDimitry Andric //===-- CFGuard.cpp - Control Flow Guard checks -----------------*- C++ -*-===// 2480093f4SDimitry Andric // 3480093f4SDimitry Andric // Part of the LLVM Project, under the Apache License v2.0 with LLVM Exceptions. 4480093f4SDimitry Andric // See https://llvm.org/LICENSE.txt for license information. 5480093f4SDimitry Andric // SPDX-License-Identifier: Apache-2.0 WITH LLVM-exception 6480093f4SDimitry Andric // 7480093f4SDimitry Andric //===----------------------------------------------------------------------===// 8480093f4SDimitry Andric /// 9480093f4SDimitry Andric /// \file 10480093f4SDimitry Andric /// This file contains the IR transform to add Microsoft's Control Flow Guard 11480093f4SDimitry Andric /// checks on Windows targets. 12480093f4SDimitry Andric /// 13480093f4SDimitry Andric //===----------------------------------------------------------------------===// 14480093f4SDimitry Andric 15480093f4SDimitry Andric #include "llvm/Transforms/CFGuard.h" 16480093f4SDimitry Andric #include "llvm/ADT/SmallVector.h" 17480093f4SDimitry Andric #include "llvm/ADT/Statistic.h" 18480093f4SDimitry Andric #include "llvm/IR/CallingConv.h" 19480093f4SDimitry Andric #include "llvm/IR/IRBuilder.h" 20480093f4SDimitry Andric #include "llvm/IR/Instruction.h" 21*0fca6ea1SDimitry Andric #include "llvm/IR/Module.h" 22480093f4SDimitry Andric #include "llvm/InitializePasses.h" 23480093f4SDimitry Andric #include "llvm/Pass.h" 2406c3fb27SDimitry Andric #include "llvm/TargetParser/Triple.h" 25480093f4SDimitry Andric 26480093f4SDimitry Andric using namespace llvm; 27480093f4SDimitry Andric 28480093f4SDimitry Andric using OperandBundleDef = OperandBundleDefT<Value *>; 29480093f4SDimitry Andric 30480093f4SDimitry Andric #define DEBUG_TYPE "cfguard" 31480093f4SDimitry Andric 32480093f4SDimitry Andric STATISTIC(CFGuardCounter, "Number of Control Flow Guard checks added"); 33480093f4SDimitry Andric 34480093f4SDimitry Andric namespace { 35480093f4SDimitry Andric 36480093f4SDimitry Andric /// Adds Control Flow Guard (CFG) checks on indirect function calls/invokes. 37480093f4SDimitry Andric /// These checks ensure that the target address corresponds to the start of an 385f757f3fSDimitry Andric /// address-taken function. X86_64 targets use the Mechanism::Dispatch 395f757f3fSDimitry Andric /// mechanism. X86, ARM, and AArch64 targets use the Mechanism::Check machanism. 405f757f3fSDimitry Andric class CFGuardImpl { 41480093f4SDimitry Andric public: 425f757f3fSDimitry Andric using Mechanism = CFGuardPass::Mechanism; 43480093f4SDimitry Andric 445f757f3fSDimitry Andric CFGuardImpl(Mechanism M) : GuardMechanism(M) { 455f757f3fSDimitry Andric // Get or insert the guard check or dispatch global symbols. 465f757f3fSDimitry Andric switch (GuardMechanism) { 475f757f3fSDimitry Andric case Mechanism::Check: 485f757f3fSDimitry Andric GuardFnName = "__guard_check_icall_fptr"; 495f757f3fSDimitry Andric break; 505f757f3fSDimitry Andric case Mechanism::Dispatch: 515f757f3fSDimitry Andric GuardFnName = "__guard_dispatch_icall_fptr"; 525f757f3fSDimitry Andric break; 53480093f4SDimitry Andric } 54480093f4SDimitry Andric } 55480093f4SDimitry Andric 56480093f4SDimitry Andric /// Inserts a Control Flow Guard (CFG) check on an indirect call using the CFG 57480093f4SDimitry Andric /// check mechanism. When the image is loaded, the loader puts the appropriate 58480093f4SDimitry Andric /// guard check function pointer in the __guard_check_icall_fptr global 59480093f4SDimitry Andric /// symbol. This checks that the target address is a valid address-taken 60480093f4SDimitry Andric /// function. The address of the target function is passed to the guard check 61480093f4SDimitry Andric /// function in an architecture-specific register (e.g. ECX on 32-bit X86, 62480093f4SDimitry Andric /// X15 on Aarch64, and R0 on ARM). The guard check function has no return 63480093f4SDimitry Andric /// value (if the target is invalid, the guard check funtion will raise an 64480093f4SDimitry Andric /// error). 65480093f4SDimitry Andric /// 66480093f4SDimitry Andric /// For example, the following LLVM IR: 67480093f4SDimitry Andric /// \code 68480093f4SDimitry Andric /// %func_ptr = alloca i32 ()*, align 8 69480093f4SDimitry Andric /// store i32 ()* @target_func, i32 ()** %func_ptr, align 8 70480093f4SDimitry Andric /// %0 = load i32 ()*, i32 ()** %func_ptr, align 8 71480093f4SDimitry Andric /// %1 = call i32 %0() 72480093f4SDimitry Andric /// \endcode 73480093f4SDimitry Andric /// 74480093f4SDimitry Andric /// is transformed to: 75480093f4SDimitry Andric /// \code 76480093f4SDimitry Andric /// %func_ptr = alloca i32 ()*, align 8 77480093f4SDimitry Andric /// store i32 ()* @target_func, i32 ()** %func_ptr, align 8 78480093f4SDimitry Andric /// %0 = load i32 ()*, i32 ()** %func_ptr, align 8 79480093f4SDimitry Andric /// %1 = load void (i8*)*, void (i8*)** @__guard_check_icall_fptr 80480093f4SDimitry Andric /// %2 = bitcast i32 ()* %0 to i8* 81480093f4SDimitry Andric /// call cfguard_checkcc void %1(i8* %2) 82480093f4SDimitry Andric /// %3 = call i32 %0() 83480093f4SDimitry Andric /// \endcode 84480093f4SDimitry Andric /// 85480093f4SDimitry Andric /// For example, the following X86 assembly code: 86480093f4SDimitry Andric /// \code 87480093f4SDimitry Andric /// movl $_target_func, %eax 88480093f4SDimitry Andric /// calll *%eax 89480093f4SDimitry Andric /// \endcode 90480093f4SDimitry Andric /// 91480093f4SDimitry Andric /// is transformed to: 92480093f4SDimitry Andric /// \code 93480093f4SDimitry Andric /// movl $_target_func, %ecx 94480093f4SDimitry Andric /// calll *___guard_check_icall_fptr 95480093f4SDimitry Andric /// calll *%ecx 96480093f4SDimitry Andric /// \endcode 97480093f4SDimitry Andric /// 98480093f4SDimitry Andric /// \param CB indirect call to instrument. 99480093f4SDimitry Andric void insertCFGuardCheck(CallBase *CB); 100480093f4SDimitry Andric 101480093f4SDimitry Andric /// Inserts a Control Flow Guard (CFG) check on an indirect call using the CFG 102480093f4SDimitry Andric /// dispatch mechanism. When the image is loaded, the loader puts the 103480093f4SDimitry Andric /// appropriate guard check function pointer in the 104480093f4SDimitry Andric /// __guard_dispatch_icall_fptr global symbol. This checks that the target 105480093f4SDimitry Andric /// address is a valid address-taken function and, if so, tail calls the 106480093f4SDimitry Andric /// target. The target address is passed in an architecture-specific register 107480093f4SDimitry Andric /// (e.g. RAX on X86_64), with all other arguments for the target function 108480093f4SDimitry Andric /// passed as usual. 109480093f4SDimitry Andric /// 110480093f4SDimitry Andric /// For example, the following LLVM IR: 111480093f4SDimitry Andric /// \code 112480093f4SDimitry Andric /// %func_ptr = alloca i32 ()*, align 8 113480093f4SDimitry Andric /// store i32 ()* @target_func, i32 ()** %func_ptr, align 8 114480093f4SDimitry Andric /// %0 = load i32 ()*, i32 ()** %func_ptr, align 8 115480093f4SDimitry Andric /// %1 = call i32 %0() 116480093f4SDimitry Andric /// \endcode 117480093f4SDimitry Andric /// 118480093f4SDimitry Andric /// is transformed to: 119480093f4SDimitry Andric /// \code 120480093f4SDimitry Andric /// %func_ptr = alloca i32 ()*, align 8 121480093f4SDimitry Andric /// store i32 ()* @target_func, i32 ()** %func_ptr, align 8 122480093f4SDimitry Andric /// %0 = load i32 ()*, i32 ()** %func_ptr, align 8 123480093f4SDimitry Andric /// %1 = load i32 ()*, i32 ()** @__guard_dispatch_icall_fptr 124480093f4SDimitry Andric /// %2 = call i32 %1() [ "cfguardtarget"(i32 ()* %0) ] 125480093f4SDimitry Andric /// \endcode 126480093f4SDimitry Andric /// 127480093f4SDimitry Andric /// For example, the following X86_64 assembly code: 128480093f4SDimitry Andric /// \code 129480093f4SDimitry Andric /// leaq target_func(%rip), %rax 130480093f4SDimitry Andric /// callq *%rax 131480093f4SDimitry Andric /// \endcode 132480093f4SDimitry Andric /// 133480093f4SDimitry Andric /// is transformed to: 134480093f4SDimitry Andric /// \code 135480093f4SDimitry Andric /// leaq target_func(%rip), %rax 136480093f4SDimitry Andric /// callq *__guard_dispatch_icall_fptr(%rip) 137480093f4SDimitry Andric /// \endcode 138480093f4SDimitry Andric /// 139480093f4SDimitry Andric /// \param CB indirect call to instrument. 140480093f4SDimitry Andric void insertCFGuardDispatch(CallBase *CB); 141480093f4SDimitry Andric 1425f757f3fSDimitry Andric bool doInitialization(Module &M); 1435f757f3fSDimitry Andric bool runOnFunction(Function &F); 144480093f4SDimitry Andric 145480093f4SDimitry Andric private: 146480093f4SDimitry Andric // Only add checks if the module has the cfguard=2 flag. 147480093f4SDimitry Andric int cfguard_module_flag = 0; 1485f757f3fSDimitry Andric StringRef GuardFnName; 1495f757f3fSDimitry Andric Mechanism GuardMechanism = Mechanism::Check; 150480093f4SDimitry Andric FunctionType *GuardFnType = nullptr; 151480093f4SDimitry Andric PointerType *GuardFnPtrType = nullptr; 152480093f4SDimitry Andric Constant *GuardFnGlobal = nullptr; 153480093f4SDimitry Andric }; 154480093f4SDimitry Andric 1555f757f3fSDimitry Andric class CFGuard : public FunctionPass { 1565f757f3fSDimitry Andric CFGuardImpl Impl; 1575f757f3fSDimitry Andric 1585f757f3fSDimitry Andric public: 1595f757f3fSDimitry Andric static char ID; 1605f757f3fSDimitry Andric 1615f757f3fSDimitry Andric // Default constructor required for the INITIALIZE_PASS macro. 1625f757f3fSDimitry Andric CFGuard(CFGuardImpl::Mechanism M) : FunctionPass(ID), Impl(M) { 1635f757f3fSDimitry Andric initializeCFGuardPass(*PassRegistry::getPassRegistry()); 1645f757f3fSDimitry Andric } 1655f757f3fSDimitry Andric 1665f757f3fSDimitry Andric bool doInitialization(Module &M) override { return Impl.doInitialization(M); } 1675f757f3fSDimitry Andric bool runOnFunction(Function &F) override { return Impl.runOnFunction(F); } 1685f757f3fSDimitry Andric }; 1695f757f3fSDimitry Andric 170480093f4SDimitry Andric } // end anonymous namespace 171480093f4SDimitry Andric 1725f757f3fSDimitry Andric void CFGuardImpl::insertCFGuardCheck(CallBase *CB) { 173480093f4SDimitry Andric 174480093f4SDimitry Andric assert(Triple(CB->getModule()->getTargetTriple()).isOSWindows() && 175480093f4SDimitry Andric "Only applicable for Windows targets"); 176480093f4SDimitry Andric assert(CB->isIndirectCall() && 177480093f4SDimitry Andric "Control Flow Guard checks can only be added to indirect calls"); 178480093f4SDimitry Andric 179480093f4SDimitry Andric IRBuilder<> B(CB); 180480093f4SDimitry Andric Value *CalledOperand = CB->getCalledOperand(); 181480093f4SDimitry Andric 1820eae32dcSDimitry Andric // If the indirect call is called within catchpad or cleanuppad, 1830eae32dcSDimitry Andric // we need to copy "funclet" bundle of the call. 1840eae32dcSDimitry Andric SmallVector<llvm::OperandBundleDef, 1> Bundles; 1850eae32dcSDimitry Andric if (auto Bundle = CB->getOperandBundle(LLVMContext::OB_funclet)) 1860eae32dcSDimitry Andric Bundles.push_back(OperandBundleDef(*Bundle)); 1870eae32dcSDimitry Andric 188480093f4SDimitry Andric // Load the global symbol as a pointer to the check function. 189480093f4SDimitry Andric LoadInst *GuardCheckLoad = B.CreateLoad(GuardFnPtrType, GuardFnGlobal); 190480093f4SDimitry Andric 191480093f4SDimitry Andric // Create new call instruction. The CFGuard check should always be a call, 192480093f4SDimitry Andric // even if the original CallBase is an Invoke or CallBr instruction. 193480093f4SDimitry Andric CallInst *GuardCheck = 1945f757f3fSDimitry Andric B.CreateCall(GuardFnType, GuardCheckLoad, {CalledOperand}, Bundles); 195480093f4SDimitry Andric 196480093f4SDimitry Andric // Ensure that the first argument is passed in the correct register 197480093f4SDimitry Andric // (e.g. ECX on 32-bit X86 targets). 198480093f4SDimitry Andric GuardCheck->setCallingConv(CallingConv::CFGuard_Check); 199480093f4SDimitry Andric } 200480093f4SDimitry Andric 2015f757f3fSDimitry Andric void CFGuardImpl::insertCFGuardDispatch(CallBase *CB) { 202480093f4SDimitry Andric 203480093f4SDimitry Andric assert(Triple(CB->getModule()->getTargetTriple()).isOSWindows() && 204480093f4SDimitry Andric "Only applicable for Windows targets"); 205480093f4SDimitry Andric assert(CB->isIndirectCall() && 206480093f4SDimitry Andric "Control Flow Guard checks can only be added to indirect calls"); 207480093f4SDimitry Andric 208480093f4SDimitry Andric IRBuilder<> B(CB); 209480093f4SDimitry Andric Value *CalledOperand = CB->getCalledOperand(); 210480093f4SDimitry Andric Type *CalledOperandType = CalledOperand->getType(); 211480093f4SDimitry Andric 212480093f4SDimitry Andric // Load the global as a pointer to a function of the same type. 213480093f4SDimitry Andric LoadInst *GuardDispatchLoad = B.CreateLoad(CalledOperandType, GuardFnGlobal); 214480093f4SDimitry Andric 215480093f4SDimitry Andric // Add the original call target as a cfguardtarget operand bundle. 216480093f4SDimitry Andric SmallVector<llvm::OperandBundleDef, 1> Bundles; 217480093f4SDimitry Andric CB->getOperandBundlesAsDefs(Bundles); 218480093f4SDimitry Andric Bundles.emplace_back("cfguardtarget", CalledOperand); 219480093f4SDimitry Andric 220480093f4SDimitry Andric // Create a copy of the call/invoke instruction and add the new bundle. 2215ffd83dbSDimitry Andric assert((isa<CallInst>(CB) || isa<InvokeInst>(CB)) && 2225ffd83dbSDimitry Andric "Unknown indirect call type"); 223*0fca6ea1SDimitry Andric CallBase *NewCB = CallBase::Create(CB, Bundles, CB->getIterator()); 224480093f4SDimitry Andric 225480093f4SDimitry Andric // Change the target of the call to be the guard dispatch function. 226480093f4SDimitry Andric NewCB->setCalledOperand(GuardDispatchLoad); 227480093f4SDimitry Andric 228480093f4SDimitry Andric // Replace the original call/invoke with the new instruction. 229480093f4SDimitry Andric CB->replaceAllUsesWith(NewCB); 230480093f4SDimitry Andric 231480093f4SDimitry Andric // Delete the original call/invoke. 232480093f4SDimitry Andric CB->eraseFromParent(); 233480093f4SDimitry Andric } 234480093f4SDimitry Andric 2355f757f3fSDimitry Andric bool CFGuardImpl::doInitialization(Module &M) { 236480093f4SDimitry Andric 237480093f4SDimitry Andric // Check if this module has the cfguard flag and read its value. 238480093f4SDimitry Andric if (auto *MD = 239480093f4SDimitry Andric mdconst::extract_or_null<ConstantInt>(M.getModuleFlag("cfguard"))) 240480093f4SDimitry Andric cfguard_module_flag = MD->getZExtValue(); 241480093f4SDimitry Andric 242480093f4SDimitry Andric // Skip modules for which CFGuard checks have been disabled. 243480093f4SDimitry Andric if (cfguard_module_flag != 2) 244480093f4SDimitry Andric return false; 245480093f4SDimitry Andric 246480093f4SDimitry Andric // Set up prototypes for the guard check and dispatch functions. 2475f757f3fSDimitry Andric GuardFnType = 2485f757f3fSDimitry Andric FunctionType::get(Type::getVoidTy(M.getContext()), 2495f757f3fSDimitry Andric {PointerType::getUnqual(M.getContext())}, false); 250480093f4SDimitry Andric GuardFnPtrType = PointerType::get(GuardFnType, 0); 251480093f4SDimitry Andric 252bdd1243dSDimitry Andric GuardFnGlobal = M.getOrInsertGlobal(GuardFnName, GuardFnPtrType, [&] { 253bdd1243dSDimitry Andric auto *Var = new GlobalVariable(M, GuardFnPtrType, false, 254bdd1243dSDimitry Andric GlobalVariable::ExternalLinkage, nullptr, 255bdd1243dSDimitry Andric GuardFnName); 256bdd1243dSDimitry Andric Var->setDSOLocal(true); 257bdd1243dSDimitry Andric return Var; 258bdd1243dSDimitry Andric }); 259480093f4SDimitry Andric 260480093f4SDimitry Andric return true; 261480093f4SDimitry Andric } 262480093f4SDimitry Andric 2635f757f3fSDimitry Andric bool CFGuardImpl::runOnFunction(Function &F) { 264480093f4SDimitry Andric 265480093f4SDimitry Andric // Skip modules for which CFGuard checks have been disabled. 266480093f4SDimitry Andric if (cfguard_module_flag != 2) 267480093f4SDimitry Andric return false; 268480093f4SDimitry Andric 269480093f4SDimitry Andric SmallVector<CallBase *, 8> IndirectCalls; 270480093f4SDimitry Andric 271480093f4SDimitry Andric // Iterate over the instructions to find all indirect call/invoke/callbr 272480093f4SDimitry Andric // instructions. Make a separate list of pointers to indirect 273480093f4SDimitry Andric // call/invoke/callbr instructions because the original instructions will be 274480093f4SDimitry Andric // deleted as the checks are added. 275bdd1243dSDimitry Andric for (BasicBlock &BB : F) { 276bdd1243dSDimitry Andric for (Instruction &I : BB) { 277480093f4SDimitry Andric auto *CB = dyn_cast<CallBase>(&I); 278480093f4SDimitry Andric if (CB && CB->isIndirectCall() && !CB->hasFnAttr("guard_nocf")) { 279480093f4SDimitry Andric IndirectCalls.push_back(CB); 280480093f4SDimitry Andric CFGuardCounter++; 281480093f4SDimitry Andric } 282480093f4SDimitry Andric } 283480093f4SDimitry Andric } 284480093f4SDimitry Andric 285480093f4SDimitry Andric // If no checks are needed, return early. 286480093f4SDimitry Andric if (IndirectCalls.empty()) { 287480093f4SDimitry Andric return false; 288480093f4SDimitry Andric } 289480093f4SDimitry Andric 290480093f4SDimitry Andric // For each indirect call/invoke, add the appropriate dispatch or check. 2915f757f3fSDimitry Andric if (GuardMechanism == Mechanism::Dispatch) { 292480093f4SDimitry Andric for (CallBase *CB : IndirectCalls) { 293480093f4SDimitry Andric insertCFGuardDispatch(CB); 294480093f4SDimitry Andric } 295480093f4SDimitry Andric } else { 296480093f4SDimitry Andric for (CallBase *CB : IndirectCalls) { 297480093f4SDimitry Andric insertCFGuardCheck(CB); 298480093f4SDimitry Andric } 299480093f4SDimitry Andric } 300480093f4SDimitry Andric 301480093f4SDimitry Andric return true; 302480093f4SDimitry Andric } 303480093f4SDimitry Andric 3045f757f3fSDimitry Andric PreservedAnalyses CFGuardPass::run(Function &F, FunctionAnalysisManager &FAM) { 3055f757f3fSDimitry Andric CFGuardImpl Impl(GuardMechanism); 3065f757f3fSDimitry Andric bool Changed = Impl.doInitialization(*F.getParent()); 3075f757f3fSDimitry Andric Changed |= Impl.runOnFunction(F); 3085f757f3fSDimitry Andric return Changed ? PreservedAnalyses::none() : PreservedAnalyses::all(); 3095f757f3fSDimitry Andric } 3105f757f3fSDimitry Andric 311480093f4SDimitry Andric char CFGuard::ID = 0; 312480093f4SDimitry Andric INITIALIZE_PASS(CFGuard, "CFGuard", "CFGuard", false, false) 313480093f4SDimitry Andric 314480093f4SDimitry Andric FunctionPass *llvm::createCFGuardCheckPass() { 3155f757f3fSDimitry Andric return new CFGuard(CFGuardPass::Mechanism::Check); 316480093f4SDimitry Andric } 317480093f4SDimitry Andric 318480093f4SDimitry Andric FunctionPass *llvm::createCFGuardDispatchPass() { 3195f757f3fSDimitry Andric return new CFGuard(CFGuardPass::Mechanism::Dispatch); 320480093f4SDimitry Andric } 321